Wprowadzanie produktu do obrotu, udostępnianie na rynku

Unijne wymagania mają zastosowanie do produktów wprowadzanych do obrotu lub udostępnianych na rynku - co to oznacza?

Udostępnienie na rynku

Produkt zostaje udostępniony na rynku, gdy zostanie dostarczony, bezpłatnie lub za opłatą, do dystrybucji, konsumpcji lub użytku na rynku unijnym w ramach działalności handlowej.

Koncepcja udostępniania odnosi się do każdego egzemplarza produktu.

Produkt trafia na rynek unijny, kiedy jest oferowany, bezpłatnie lub za opłatę, do użytku, dystrybucji, czy konsumpcji w ramach działalności handlowej. Obejmuje to wszelkie oferty, które mogą prowadzić do dostarczenia produktu, takie jak zaproszenia do zakupu czy kampanie reklamowe.

Produkt uważa się za dostępny na rynku unijnym tylko, jeśli jest przeznaczony do użytku w Unii. Dostarczanie produktów na eksport poza Unię nie jest traktowane jako udostępnianie na rynku. Działalność handlowa to dostarczanie towarów w kontekście biznesowym, ale organizacje non-profit mogą być traktowane jako działające handlowo, jeśli działają w takim kontekście. Należy ocenić to indywidualnie, biorąc pod uwagę regularność dostaw i inne czynniki. Okazjonalne dostawy przez organizacje charytatywne lub hobbystów zazwyczaj nie są uznawane za działalność handlową.

„Użytek” oznacza użycie produktu zgodnie z jego przeznaczeniem przez producenta w przewidywalnych warunkach. Koncepcja udostępniania ma kluczowe znaczenie w unijnym prawodawstwie, ponieważ nakłada na podmioty w łańcuchu dostaw obowiązek identyfikowalności produktów i wprowadzania na rynek tylko tych zgodnych z prawem.

Udostępnianie dotyczy konkretnego egzemplarza produktu i zakłada ofertę lub umowę (pisemną lub ustną) na przeniesienie własności, posiadania lub innego prawa do produktu po produkcji. Może odbywać się bezpłatnie lub za opłatę i opierać się na różnych instrumentach prawnych, jak sprzedaż, pożyczka, wynajem, leasing czy darowizna. Przeniesienie własności oznacza, że produkt został przekazany innemu podmiotowi.

Wprowadzenie produktu do obrotu

Produkt zostaje wprowadzony do obrotu w chwili jego pierwszego udostępnienia na rynku unijnym. Zgodnie z unijnym prawodawstwem harmonizacyjnym każdy pojedynczy produkt może zostać wprowadzony na rynek unijny tylko raz.

Produkty udostępnione na rynku muszą być zgodne ze stosownym unijnym prawodawstwem harmonizacyjnym obowiązującym w chwili wprowadzenia ich na rynek.

W unijnym prawie, produkt uznaje się za wprowadzony na rynek w momencie jego pierwszego dostarczenia na rynku unijnym, co wykonuje producent lub importer. To pierwsze dostarczenie do dystrybutora lub użytkownika jest nazywane „wprowadzeniem do obrotu”. Wszelkie późniejsze przekazywanie produktu nazywa się udostępnianiem.

Każdy egzemplarz produktu może być wprowadzony na rynek tylko raz w całej UE, niezależnie od tego, czy jest to pojedynczy egzemplarz czy seria. Nowe przepisy dotyczą wszystkich produktów wprowadzanych na rynek po ich wejściu w życie, nawet jeśli są to egzemplarze wcześniej dostarczonych modeli.

Wprowadzenie do obrotu następuje przez ofertę lub umowę na przeniesienie praw własności po zakończeniu produkcji i może się odbywać bezpłatnie lub za opłatą, nie wymagając fizycznego przekazania produktu. Przed zakończeniem produkcji zawarte umowy nie są traktowane jako wprowadzenie do obrotu.

Produkt nie jest uznawany za wprowadzony do obrotu, jeśli jest wyprodukowany na własny użytek lub nabyty przez konsumenta za granicą dla osobistego użytku, przekazany do unijnego przedstawiciela w celu zapewnienia zgodności z prawem, przeznaczony do eksportu, w tranzycie, testowany, pokazywany na targach, lub przechowywany przez producenta/importera, gdy nie jest jeszcze oferowany.

Wprowadzenie do obrotu jest kluczowym momentem, od którego produkty muszą spełniać obowiązujące unijne prawodawstwo. Po tym produkty mogą być swobodnie udostępniane w UE, nawet jeśli później zmienią się przepisy prawne, chyba że nowe przepisy stanowią inaczej.

Państwa członkowskie muszą nadzorować rynek, aby upewnić się, że dostępne produkty są bezpieczne i zgodne z wymogami. Produkty używane mogą swobodnie krążyć w UE, ale muszą spełniać określone wymagania, chyba że są to antyki lub wymagają naprawy (i konsument jest o tym informowany).

Udostępnianie i wprowadzanie do obrotu w przypadku sprzedaży na odległość i sprzedaży przez internet

Gdy produkty są oferowane do sprzedaży online lub na odległość i oferta ta jest skierowana do klientów w Unii Europejskiej, uznaje się, że te produkty są dostępne na rynku unijnym. To oznacza, że muszą spełniać wszystkie unijne przepisy i mogą być kontrolowane przez organy nadzoru rynku. Strona internetowa sprzedaży uważa się za skierowaną do klientów w UE, jeśli oferuje dostawę w Unii, akceptuje płatności z UE i używa języków unijnych.

Sprzedawcy internetowi są zobowiązani do współpracy z organami nadzoru i muszą zapewnić, że na ich stronach internetowych przedstawione są wszelkie wymagane informacje, w tym oznakowanie CE i ostrzeżenia, przed zakupem przez klienta.

Sprzedaż internetowa lub na odległość nie zawsze oznacza, że produkt po raz pierwszy trafia na rynek unijny. Może odnosić się do produktów, które już są dostępne na rynku unijnym, lub do tych, które są dostarczane do centrów realizacji zamówień w UE, aby zapewnić szybką dostawę. W takich przypadkach, produkty uznaje się za wprowadzone do obrotu w UE. Produkty kupowane bezpośrednio przez klientów w UE z zagranicy również uznaje się za dostępne na rynku unijnym w momencie złożenia i potwierdzenia zamówienia.

Produkty importowane z państw spoza UE

Bez względu na swoje pochodzenie, produkty muszą być zgodne z mającym zastosowanie unijnym prawodawstwem harmonizacyjnym, jeżeli są udostępniane na rynku unijnym.

Produkty pochodzące z państw spoza UE, przeznaczone do wprowadzenia do obrotu w UE lub przeznaczone do użytku prywatnego lub konsumpcji na obszarze celnym Unii, są zgłaszane do dopuszczenia do obrotu i mogą być kontrolowane przez organy wyznaczone do kontroli produktów wprowadzanych na rynek unijny.

Unijne prawo wymaga, aby wszystkie produkty, niezależnie od ich pochodzenia, spełniały unijne normy, gdy są oferowane na rynku unijnym. To dotyczy zarówno nowych, jak i używanych produktów, w tym odnowionego sprzętu elektrycznego czy elektronicznego. Produkty spoza UE muszą być zgodne z tymi normami, gdy są po raz pierwszy oferowane w Unii.

Produkty spoza UE, aby dotrzeć do konsumentów w UE, muszą przejść odprawę celną i być zatwierdzone do obrotu. Ten proces zapewnia, że towary spełniają wszystkie wymogi unijne, tak jak produkty wytworzone w UE. Wprowadzenie produktu do obrotu oznacza, że jest on gotowy do dystrybucji, konsumpcji, czy użytku w UE i musi być zgodny z unijnymi przepisami. Wprowadzenie do obrotu może się zdarzyć przed lub po odprawie celnej, np. w przypadku sprzedaży online.

Produkty wymagające dalszego przetwarzania, aby spełnić unijne normy, muszą być objęte odpowiednią procedurą celną. Organy kontroli i nadzoru rynku w UE mają prawo i obowiązek sprawdzać produkty importowane, aby upewnić się, że spełniają one unijne standardy i nie zagrażają zdrowiu, bezpieczeństwu czy środowisku.

Wprowadzenie produktu do obrotu nie jest automatycznym potwierdzeniem jego zgodności z unijnymi normami, i produkty te mogą być później kontrolowane przez organy nadzoru rynku. Importerzy produktów spoza UE pełnią ważną rolę, odpowiadając za to, że produkty spełniają unijne wymagania. W niektórych przypadkach upoważniony przedstawiciel spoza UE, dostarczając produkt do UE, staje się importerem i musi spełniać obowiązki importerów w Unii. Unijne prawo przewiduje także, że w Unii musi być podmiot gospodarczy, odpowiedzialny za produkty zgodne z określonymi przepisami.

Oddawanie do użytku (i instalacja)

Moment oddania do użytku jest ważny z punktu widzenia niektórych przepisów unijnego prawodawstwa harmonizacyjnego.

Oddanie do użytku następuje w chwili pierwszego użycia produktu przez użytkownika w Unii w celu, do którego produkt został przeznaczony.

Oddanie do użytku oznacza pierwsze użycie produktu przez użytkownika w UE w przeznaczonym celu. To pojęcie, obok wprowadzenia do obrotu, jest ważne dla wielu rodzajów produktów, takich jak dźwigi, maszyny, urządzenia radiowe czy wyroby medyczne, rozszerzając zakres unijnego prawa poza sam moment dostępności produktu.

Kiedy pracodawca udostępnia produkt pracownikom, to ich pierwsze użycie jest traktowane jako oddanie do użytku. Państwa członkowskie nie mogą zakazywać ani ograniczać używania produktów zgodnych z unijnym prawem. Mogą jednak wprowadzać własne przepisy dotyczące użytkowania produktów, o ile nie wymagają one zmian w produktach zgodnych z unijnym prawem ani nie uniemożliwiają ich używania.

Jeśli produkt został wprowadzony do obrotu zgodnie z unijnym prawem obowiązującym w tym czasie, może być oddany do użytku nawet po zmianie tego prawa. Obowiązek wykazania zgodności z prawem w momencie oddania do użytku dotyczy produktów, które nie były w obrocie przed oddaniem do użytku lub które wymagają montażu, instalacji lub innych działań przed użyciem, oraz produktów, których zgodność może być wpływana przez warunki dystrybucji, takie jak magazynowanie lub transport.

Przykłady

• Aparat rentgenowski wyprodukowany w Stanach Zjednoczonych, który został sprzedany szpitalowi w Niderlandach 15 marca 2019 r., ale dotrze do niderlandzkich urzędów celnych dopiero 5 kwietnia 2019 r. Produkt został sprzedany na odległość przez producenta spoza UE bezpośrednio klientowi z UE. W takim przypadku datą wprowadzenia do obrotu aparatu rentgenowskiego jest 15 marca 2019 r. Jest to data, w której produkt już wyprodukowany został zakupiony od producenta spoza UE przez użytkownika końcowego z UE i zamówienie na produkt gotowy do wysyłki zostało złożone i przyjęte. (Zob. rozdział 2.4. Udostępnianie i wprowadzanie do obrotu w przypadku sprzedaży na odległość i sprzedaży przez internet)
• Drukarka wyprodukowana w Chinach zostaje wysłana do UE do hiszpańskiego importera 15 lutego 2019 r. w celu dalszej dystrybucji w Unii i dopuszczona do obrotu w UE 15 marca 2019 r. Produkt jest produkowany poza UE i wprowadzany do obrotu w Unii przez importera. W takim przypadku datą wprowadzenia do obrotu jest 15 marca 2019 r., czyli dzień dopuszczenia do obrotu. (Zob. rozdział 2.5. Produkty importowane z państw spoza UE)
• Zabawka wyprodukowana w UE i wysłana do działu dystrybucji producenta 20 października 2019 r. Produkt jest produkowany w UE i wprowadzany do obrotu przez producenta unijnego. Nawet jeśli dystrybutor jest jednostką zależną producenta, datą wprowadzenia do obrotu jest 20 października 2019 r., czyli dzień, w którym produkt jest po raz pierwszy dostarczany do celów dystrybucji na rynku unijnym. (Zob. rozdział 2.3. Wprowadzanie do obrotu)
• Taksometr wyprodukowany w UE, sprzedany dystrybutorowi 10 stycznia 2019 r. Nowe wymagania prawne mają zastosowanie od 1 marca 2019 r. Zostaje on zainstalowany w taksówce 20 marca 2019 r. W tym przykładzie datą wprowadzenia do obrotu jest, idąc tym samym tokiem rozumowaniem co w przykładzie powyżej, 10 stycznia 2019 r. Produkt nadal można oddać do użytku pomimo nowych wymagań wchodzących w życie 1 marca 2019 r. (o ile nowe unijne prawodawstwo harmonizacyjne nie stanowi inaczej). (Zob. rozdział 2.6. Oddawanie do użytku (i instalacja))
• Użytkownik końcowy z UE zamawia gotową maszynę 1 kwietnia 2019 r. na podstawie oferty/modelu z katalogu. Maszynę następnie produkuje się w Chinach i wysyła do użytkownika końcowego 1 czerwca 2019 r. Przybywa ona do urzędu celnego 20 czerwca 2019 r. Produkt został sprzedany na odległość przez producenta spoza UE bezpośrednio klientowi z UE. W tym przykładzie datą wprowadzenia do obrotu jest 1 czerwca 2019 r. Jest to data, w której produkt zakupiony od producenta spoza UE przez użytkownika końcowego z UE jest już wyprodukowany i gotowy do wysyłki. (Zob. rozdział 2.4. Udostępnianie i wprowadzanie do obrotu w przypadku sprzedaży na odległość i sprzedaży przez internet)
• Producent komputerów osobistych w UE dostarcza 1 lutego 2019 r. pewną liczbę wyprodukowanych przez siebie komputerów osobistych do użytku swoich pracowników. Produkty te dostarcza się do użytku na rynku unijnym, a zatem wprowadza się je do obrotu 1 lutego 2019 r. (Zob. rozdział 2.3. Wprowadzanie do obrotu)
• Producent zabawek spoza UE 15 marca 2019 r. wysyła 100 zabawek tego samego modelu podmiotowi świadczącemu usługi realizacji zamówień i zostają one dopuszczone do obrotu 20 marca 2019 r. Producent rozpoczyna sprzedaż tych produktów na swojej stronie internetowej 1 kwietnia 2019 r. Produkty produkowane są w państwach spoza UE i fizycznie przekazywane podmiotowi świadczącemu usługi realizacji zamówień do celów dystrybucji na rynku unijnym. W tym przykładzie datą wprowadzenia do obrotu jest 20 marca 2019 r., czyli dzień dopuszczenia do obrotu. (Zob. rozdział 2.4. Udostępnianie i wprowadzanie do obrotu w przypadku sprzedaży na odległość i sprzedaży przez internet)